به دور از هیاهوهای کودکی، با کودکان کار

در سال‌های گذشته، به‌خصوص از ابتدای دهه ۸۰ به این سو، به واسطه افزایش بی‌سابقه کودکان کار، توجه نخبگان سیاسی و رسانه‌ها، بیشتر به این زخم عمیق اجتماعی جلب شده است، ولی تاکنون چاره‌اندیشی موثری برای آن، صورت نگرفته است.

البته می‌توان انگشت اتهام را به سبب ملامت پدیدآورندگان چنین شرایطی، به هر طرف نشانه گرفت، اما تمرکز بر راهکارهایی که می‌تواند در حل این معضل اجتماعی، موثر واقع شود، علی الخصوص حمایت‌های داوطلبانه از کودکان کار، پسندیده‌تر است.
در این راستا، مدارس کودکان کار، می‌توانند با استفاده از نیروهای داوطلب نیکوکار، به ارائه خدمات مختلف پرداخته و  بسیاری از هزینه های جاری خود را کاهش دهد.
در این خصوص، «سوسن اسلامبولچی» مشاور و مسئول امور مالی مدرسه کودکان کار «خانه کودک مهر»، واقع در دروازه غار تهران، می‌گوید : «کار داوطلبانه چون از درون نشاًت می گیرد، عاشقانه و خالصانه است، با مادیات مانوس نیست و با معنویت انس و الفت دارد. وقتی حساب معنویت را با مادیات جدا کنید، حاصل کار شیرین و گوارا است. باید عاشق باشی تا عشق را درک کنی، عشق به کودکان دغدغه همیشگی من است. انگیزه ام آموزش و شناخت خود و استعداد و توانایی‌های کودکان و به کارگیری آن‌ها در زندگی است تا موفق و سر بلند باشند.»

تفکیک خدمات داوطلبانه قابل ارائه در مدارس کودکان کار و هماهنگی بین مسئولین، سبب هم افزایی در زمینه فعالیت‌‌های آموزشی و توانمندسازی کودکان کار، و همچنین جلوگیری از اتلاف زمان، انرژی و منابع ( مالی و انسانی) در این مدارس خواهد شد . و مدارس کودکان‌کار می‌توانند برای پیشبرد اهداف و کاهش هزینه‌های جاری خود، کمک‌های داوطلبانه را از افراد زیر، طلب کنند :

• مدیران آموزشگاه‌ها و مدارس
  

  مدیران آموزشگاه‌ها و مدارس، می‌توانند با اعزام نیروی کارآموز جهت آموزش به کودکان‌کار، و اهداء مجلات، کتب آموزشی و کمک آموزشی مقاطع  مختلف تحصیلی، اهداء لوازم اداری و آموزشی، با مدارس کودکان‌کار، همکاری داشته باشند.

• کتابخانه‌ها، مراکز دولتی و غیر دولتی
  

  کتابخانه‌ها و مراکز دولتی و غیر دولتی، می‌توانند با اهداء مجلات، کتب آموزشی و کمک آموزشی مناسب کودکان و نوجوانان جهت کتابخانه، اهداء وسایل بازی کودکان ، اهداء لوازم اداری ، در اختیار گذاشتن مکان برگزاری نمایشگاه های موقت، در هر فصل با هدف معرفی مرکز و فروش محصولات به نفع کودکان کار بازمانده از تحصیل و فراهم نمودن امکانات برگزاری اردوهای تفریحی–فرهنگی، یاری رسان مدارس کودکان کار، باشند .

• فعالیت در بخش مددکاری و بهداشت و درمان
  

  کلیه پزشکان، متخصصان، دندانپزشکان، پرستاران، روانشناسان و روانپزشکان می‌توانند با حضور در هریک از مدارس کودکان کار و یا پذیرش آنها، در مراکز درمانی خود برای معاینات دوره ای و یا درمان و جراحی موارد اورژانسی خاص، اهداء دارو و لوازم پزشکی- بهداشتی مورد نیاز مدارس و یا فعالیت داوطلبانه در بخش مددکاری مدارس برای تکمیل پرونده های مددکاری و بهداشتی کودکان و ارتباط با مراکز مرتبط با کودکان کار و خانواده های آنان، به ارائه خدمات نیکوکارانه بپردازند.

• • فعالیت در بخش حرفه آموزی و اشتغال

    کودکان کار، عمدتا از خانواده‌هایی هستند که به هر دلیلی بدون کار کردن کودکان‌شان قادر به امرار معاش نیستند.  قانون کار ما صراحتا کار کودکان زیر ۱۵ سال را ممنوع کرده است و آموزه‌های اسلامی بر رشد، تحصیل و تربیت صحیح کودکان و نوجوانان تاکید دارد که این مهم قطعا با کار کودک برای تامین معاش خانواده سازگار نیست. حال چاره کار چیست؟
      – آموزش‌های فنی و حرفه ای به خانواده‌ها
     آموزش حرفه‌های مختلف به زنان، علی الخصوص زنان سرپرست خانوار، می‌تواند تا حدی استقلال مالی و توانایی کسب در آمد آنها را به همراه داشته باشد. در این راستا، برگزاری کلاس‌های سواد آموزی و آموزش فنی و حرفه ای برای مادران و زنان سرپرست خانواده، راه حلی پایدار خواهد بود.
      – تامین هزینه آموزش یا تهیه اقلام مورد نیاز حرفه آموزی
    تامین هزینه و یا تهیه اقلام آموزشی و حرفه آموزی در زمینه‌هایی چون خیاطی، بافتنی، آرایشگری و آشپزی و هر حرفه دیگری (مانند اهداء پارچه، اهداء انواع چرخ‌های صنعتی مورد نیاز در خیاطی، و یا همکاری در به فروش رساندن محصولات گروه حرفه آموزی و…) که سبب اشتغال‌زایی خانواده کودکان‌کار گردد، قطعاً راهگشا خواهد بود.

  • همکاری و کمک سازمان اوقاف و امور خیریه
    

    اغلب مدارس کودکان کار، استیجاری و یا در شرایط نامساعدی هستند. سازمان اوقاف و امور خیریه موقوفاتی دارد، که درآمد حاصل از آنها را وقف کارهای فرهنگی می‌کند.
    سازمان اوقاف می‌تواند با استفاده از درآمد حاصل از وقوفات فرهنگی، این توشه ماندگار، در جهت حمایت، توانمندسازی و آموزش کودکان کار به صورت مستمر و پایدار، وارد عمل شده و به مدارس‌ کودکان‌کار، یاری دهد.
    البته باید خاطرنشان کرد، زمانی دست مسئولان برای رسیدگی به این آسیب اجتماعی، باز خواهد بود که آمار و اطلاعات مربوط به این کودکان اعم از تعداد آنها، خدمات ارائه شده به آنها و… روشن باشد.

  

  گردآورنده :  فاطمه ولی محمدی