جای شگفتی است که در سده کنونی و به‌رغم کلیه پیشرفت‌هایی که بشریت معاصر در زمینه‌های گوناگون علمی، فرهنگی، اجتماعی، فناوری و غیره به دست آورده است، هنوز هم شمار قابل‌توجهی از ساکنان جهان، به‌ویژه کودکان از گرسنگی و سوء تغذیه رنج می‌برند. بر اساس گزارش اخیر صندوق جهانی کمک به کودکان یا یونیسف، وابسته بهسازمان ملل متحد، هر سال 7 میلیون و 600 هزار کودک پیش از رسیدن به پنج سالگی جان خود را از دست می‌دهند. به‌منظور حل مشکل گرسنگی در جهان که به دلیل بحران‌های مالی و اقتصادی کنونی در جهان وخیم‌ تر هم شده است، دست‌اندرکاران و سازمان‌های دولتی و غیردولتی، نیازمند کمک‌ های مالی بیشتری از سوی منابع دیگر هستند.

پر واضح است که کشورهای فقیر که هنوز از لحاظ فنی و دانش به خودکفایی لازم برای پاسخگویی به نیازهای غذایی شهروندان خود دست نیافته‌اند، به‌ تنهایی قادر به مبارزه با گرسنگی نخواهند بود. اینجاست که نقش سازمان‌ های تخصصی بین‌المللی، به‌ویژه ارگان‌های سازمان ملل متحد و همچنین نهادهای دولتی وابسته به ایالات‌ متحده و کشورهای عضو اتحادیه اروپا پررنگ می‌شود. در این میان بسیاری از کشورهای پیشرفته و قدرت‌ های اقتصادی جهان از جمله ایالات‌ متحده آمریکا و برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا منابع قابل‌ توجه مالی و غذایی را برای مبارزه با گرسنگی در جهان به کار گرفته‌اند. اما پرسش این است که آیا وسایل و امکانات کافی برای دستیابی به این هدف وجود دارد؟

برنامه غذای سازمان ملل متحد (World Food Programme) بزرگ‌ترین نهاد انسانی جهان است. این سازمان از طریق اداره مرکزی خود در رم و بیش از ۸۰ دفتر در کشورهای دیگر، جهت کمک به مردمی که قادر به تأمین غذای کافی جهت اعضای خانواده خود نیستند تلاش می‌کند.

برنامه جهانی غذا در راستای رسیدن به اهداف اصلی خود یعنی ریشه‌کن کردن گرسنگی و سوء تغذیه به‌واسطه رفع نیاز‌های غذایی تلاش می‌کند.

پنج هدف استراتژیک برنامه جهانی غذا

برنامه جهانی غذا پنج هدف استراتژیک دارد که عبارتند از:

– نجات جان افراد و حمایت از امرارمعاش در مواقع اضطراری

– جلوگیری از گرسنگی حاد و سرمایه‌ گذاری برای آمادگی در مقابل بلایای طبیعی و کاهش اثرات آن

– بازگرداندن و بازسازی زندگی و امرار معیشت‌ها بعد از جنگ و بلایای طبیعی یا در شرایط گذار

– کاهش گرسنگی مزمن و کمبود تغذیه‌ای

– تقویت توانائی ملت‌ها برای مهار گرسنگی از طریق سیاست‌های واگذاری و خرید محلی

از مجموعه فعالیت‌های برنامه جهانی غذا می‌توان موارد زیر را نام برد:

– مقابله با کمبود ریزمغذی‌ها

– سعی در کاهش مرگ و میر کودکان

– بهبود سلامتی مادران

– مبارزه با بیماری‌ هایی از قبیل اچ.آی.وی

– پروژه‌ های غذا در ازای کار که به ارتقای محیطی و ثبات اقتصادی و فرهنگی محصولات کمک می‌کند.

فعالیت‌های برنامه غذای سازمان ملل

در سال ۲۰۰۶، برنامه جهانی غذا ۴ میلیون تن غذا را بین ۸/۸۷ میلیون نفر از مردم در ۷۸ کشور توزیع کرد؛ در عملیات‌ های اضطراری ۴/۶۳ میلیون نفر از بهره‌برداران، شامل قربانیان جنگ‌ها، حوادث طبیعی و ورشکستگان اقتصادی در کشورهایی همچون سومالی، لبنان و سودان مورد کمک واقع شدند. هزینه‌ های مستقیم با ۲/۹ میلیارد دلار آمریکا، بیشترین میزان صرف هزینه روی عملیات نجات بلندمدت و عملیات ترمیمی ‌را به خود اختصاص داد. بزرگ‌ترین عملیات کشوری برنامه جهانی غذا در سال ۲۰۰۶ در کشور سودان بود. در دارفور، سطح پوشش برنامه به ۴/۳ میلیون نفر رسید.

برنامه جهانی غذا با هدف خاتمه گرسنگی کودکان، بیشتر کمک‌ های خود را روی زنان و کودکان متمرکز می‌کند. در سال ۲۰۰۵، مساعدت‌های غذایی جهت ۵۸ میلیون نفر کودک، که ۳۰ درصد آن‌ ها زیر پنج سال بودند، تدارک دیده شد. برنامه‌های غذایی مدرسه‌ای در ۷۴ کشور به دانش‌آموزان مبنی بر مطالعات آن‌ها و ترغیب والدین ایشان به فرستادن بچه‌هایشان، مخصوصا دختران به مدرسه کمک می‌کند.

تلاش‌ها

در سال ۲۰۰۴، برنامه جهانی غذا آبوران یونیورسیتی را با عنوان سرپرستی اولین مقابله برنامه‌ریزی دانشجویان بر ضد گرسنگی به کار گماشت. آبوران کمیته نوزده را تأسیس کرد که نه‌تنها انجمن‌ ها و اجتماعات وقایع هشداردهنده گرسنگی را رهبری کرده است، بلکه همچنین تقابلی را مبتنی بر مدل‌سازی گرسنگی جهت استفاده در دانشگاه‌های سراسر کشور گسترش داده است.

برنامه جهانی غذا اقدام به جلب یک حمایت جهانی و جمع‌آوری وجوه کرده که پیاده‌روی جهان نامیده شد. هرساله، در یک روز خاص، هزاران نفر از مردم مناطق جغرافیایی نقاط مختلف سراسر جهان جهت اقامه دعوی خاتمه گرسنگی کودکان، پیاده‌روی می‌کنند. در سال ۲۰۰۵، بیش از ۲۰۰۰۰۰ نفر از مردم در ۲۹۶ منطقه پیاده‌روی کردند. در سال ۲۰۰۶، ۷۶۰۰۰۰ شرکت‌کننده در ۱۱۸ کشور سراسر جهان وجود داشت. این عمل بخشی از یک سلسله عملیات جهت دستیابی به گسترش اهداف هزاره، به‌ویژه نصف کردن شماری از مردم خواهد بود که پیش‌بینی می‌‌شود از فقر و گرسنگی رنج می‌برند.

در سال ۲۰۰۶، کمیته نوزده اقدام به برگزاری نشستی جهت مقابله گرسنگی کرد که در آن نمایندگانی از ۲۹ دانشگاه شرکت کردند. در این نشست، نوعی مدل تقابل دانشجویی ارائه شد که با حمایتی قاطع روبه‌رو شد.

مشکلات مبارزه با گرسنگی

ژوزت شیران، مدیر اجرایی پیشین برنامه جهانی غذا از مشکلات مبارزه با گرسنگی گفت: «در چند دهه اخیر، پیشرفت‌هایی در این زمینه حاصل شده است. با این حال، به دلیل رشد جمعیت در برخی از فقیرترین مناطق جهان، امروز بیشترین تعداد گرسنگان را در جهان داریم. من اعتقاد راسخ دارم که ما قادر به از بین بردن گرسنگی هستیم؛ می‌توانیم، و این کار را خواهیم کرد، اما برای رسیدن به این هدف، نه‌تنها باید تمامی علم و فناوری موجود را به کار بگیریم، بلکه باید از اراده سیاسی خود نیز استفاده کنیم. امروز ما در هر پنج ثانیه، کودکی را به دلیل گرسنگی از دست می‌دهیم، این آمار پذیرفتنی نیست. با این‌ همه، در برهه‌ای از تاریخ به سر می‌بریم که با کمک علم و فناوری می‌توانیم تک‌تک ساکنان کره زمین را سیر کنیم. امیدوارم با هشیاری علم و فناوری به این هدف خطیر نزدیک شویم و می‌خواهم از شهروندان بسیاری از کشورها که در مبارزه با فقر مشارکت می‌کنند، عمیقا تشکر کنم.»

او افزود: «برنامه جهانی غذا، کمک‌رسانی به حدود نیمی از مردم گرسنه جهان که در دورافتاده‌ترین نقاط زمین زندگی می‌کنند را بر عهده دارد. این مأموریت ما است. بعد از گذشت چند دهه، توانایی تدارکاتی ما چنان بالا رفته است که در حال حاضر در ردیف اول مراکز تدارکات امدادهای بشردوستانه سازمان ملل قرار داریم، فعالیت‌های ما نه‌فقط در زمینه غذا رسانی، بلکه در رساندن دارو، چادر، پتو و هر آنچه مردم در مواقع ضروری به آن نیاز داشته باشند هم ادامه دارد.»

منبع: شهر امید